خطاهای رایج در سورسیابی از چین که هزینههای سنگین ایجاد میکند
سورسیابی از چین یکی از مهمترین مراحل در فرآیند واردات کالا است و اگر بهدرستی انجام نشود، بازرگان را با خسارتهای بزرگ مالی، تأخیرهای طولانی، کالای بیکیفیت و حتی از دست رفتن کامل سرمایه مواجه میکند. با توجه به گستردگی بازار چین و تنوع تولیدکنندگان، خطاهای کوچک در انتخاب تأمینکننده یا بررسی کیفیت محصول میتواند پیامدهای سنگینی به همراه داشته باشد.
در این مقاله، مهمترین خطاهای رایج در سورسیابی از چین را همراه با جدولهای تحلیلی و راهکارهای عملی بررسی میکنیم تا بازرگانان بتوانند تجربه واردات امنتر و سودآورتری داشته باشند.
۱. اعتماد بیش از حد به تأمینکنندگان ناشناس
بسیاری از بازرگانان ایرانی تنها بر اساس قیمت پایین یک تأمینکننده در پلتفرمهایی مانند Alibaba تصمیمگیری میکنند. این در حالی است که هزاران فروشنده بدون سابقه معتبر در این سایتها فعالیت دارند.
پیامدهای این خطا: دریافت کالای بیکیفیت یا غیرقابل فروش، دریافت کالایی متفاوت با نمونه، تأخیرهای طولانی در ارسال و احتمال کلاهبرداری.
مقایسه تأمینکنندگان معتبر و غیرمعتبر در سورسیابی از چین
| معیار | تأمینکننده معتبر | تأمینکننده غیرمعتبر |
|---|---|---|
| سابقه فعالیت | بیش از ۳ تا ۵ سال | سابقه کم یا نامشخص |
| نظرات مشتریان | قابل بررسی و زیاد | کم یا ساختگی |
| نوع حساب | Gold Supplier / Verified | معمولی |
| ضمانت بازگشت وجه | دارد | ندارد |
| ارائه نمونه محصول | امکانپذیر | اغلب رد میشود |
۲. توجه نکردن به کیفیت محصول قبل از سفارش عمده
یکی از بزرگترین اشتباهها این است که بازرگان بدون دریافت نمونه (Sample) سفارش عمده میدهد. بسیاری از تولیدکنندگان چینی در نمونه، بهترین کیفیت را ارسال میکنند ولی در تولید انبوه کیفیت را کاهش میدهند.
پیامدها: ضرر مالی ناشی از رسیدن کالای بیکیفیت، عدم امکان فروش کالای واردشده و افزایش هزینههای مرجوعی یا اسقاط.
راهکارها: همیشه نمونه اصلی دریافت کنید و از شرکتهای بازرسی کیفیت (Third Party Inspection) استفاده کنید.
۳. نادیدهگرفتن استانداردها و الزامات گمرکی ایران
برخی کالاها قبل از واردات نیاز به استاندارد اجباری دارند و اگر تامینکننده نتواند مدارک لازم را ارائه کند، کالا در گمرک متوقف یا حتی ضبط میشود.
کالاهایی که معمولاً در گمرک ایران نیاز به استاندارد دارند
| گروه کالایی | استاندارد یا مدرک لازم | ریسک در صورت نبود استاندارد |
|---|---|---|
| لوازم برقی | CE – تست ایمنی | توقف در گمرک و جریمه |
| قطعات خودرو | استاندارد ملی ایران | برگشت یا امحا |
| اسباببازی | آزمایش مواد اولیه | عدم اجازه ترخیص |
| مواد غذایی | بهداشت و سلامت | معدومسازی |
| تجهیزات صنعتی | تست کیفیت | تأخیر چندماهه |
۴. توجه نکردن به نوسانات نرخ ارز و تفاوت هزینههای حمل
بسیاری از واردکنندگان تنها قیمت کالا را میسنجند اما هزینههای واقعی شامل هزینه حمل، بیمه، گمرک، کارمزد حواله و بازرسی کالا نیز هست. این خطا باعث میشود معامله ظاهراً سودآور در عمل زیانده شود.
مقایسه روشهای حمل از چین و تأثیر آن بر هزینه نهایی
| روش حمل | زمان تحویل | هزینه تقریبی | ریسک | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|
| هوایی | ۴ تا ۱۰ روز | بالا | کم | کالاهای سبک و ارزشمند |
| دریایی LCL | ۲۵ تا ۴۰ روز | متوسط | متوسط | سفارشهای متوسط |
| دریایی FCL | ۲۰ تا ۳۰ روز | بسیار اقتصادی | کم | حجم بالا |
| پست سریع (اکسپرس) | ۳ تا ۷ روز | بسیار بالا | کم | نمونه و کالاهای کوچک |
۵. مذاکره نکردن و نداشتن قرارداد استاندارد
بسیاری از بازرگانان ایرانی تنها با چت یا پیام در اپلیکیشنها سفارش میدهند و قرارداد حقوقی محکم ندارند. این مسئله باعث اختلاف در کیفیت محصول، زمان تحویل، نوع بستهبندی و شرایط پرداخت میشود.
راهکار: استفاده از قرارداد رسمی با بندهای کامل، تعیین دقیق مشخصات کالا، بستهبندی، MOQ، قیمت، زمان تحویل و شرایط پرداخت و درخواست Proforma Invoice شفاف.
۶. انتخاب نادرست شهر یا منطقه تولید در چین
هر کالایی در چین منطقهٔ مخصوص تولید دارد؛ انتخاب شهر نامناسب میتواند منجر به کیفیت پایینتر یا هزینهٔ بیشتر شود. نمونهها: شنژن برای قطعات الکترونیکی، گوانجو برای لوازم خانگی و پوشاک، ییوو برای کالاهای عمدهفروشی ارزان و نینگبو برای ابزار صنعتی.
۷. عدم استفاده از شرکتهای بازرگانی حرفهای
برخی بازرگانان بهدلیل تصور هزینه اضافی، از همکاری با شرکتهای بازرگانی صرفنظر میکنند. اما همکاری با شرکت معتبر میتواند هزینههای کلی را کاهش و ریسکها را مدیریت کند.
خدماتی که شرکتهای بازرگانی ارائه میدهند شامل: بررسی اعتبار تأمینکننده، دریافت نمونه و تست کیفیت، بازرسی در محل کارخانه، حمل اقتصادی و ترخیص قانونی است.
۸. نداشتن برنامهریزی زمانی و مالی دقیق
نداشتن برنامهریزی واقعی برای زمان تولید، بازرسی، حمل و ترخیص میتواند باعث از دست رفتن فصل فروش، خواب سرمایه و افزایش هزینهها شود. برنامهریزی دقیق زمانی و بودجهای ضروری است.
کلام آخر
سورسیابی از چین فرصت بزرگی برای سودآوری است، اما پر از ریسکهای پنهان. شناخت خطاهای رایج، دریافت نمونه، بررسی اعتبار تأمینکننده، رعایت استانداردهای گمرکی، انجام بازرسیهای لازم و همکاری با شرکتهای بازرگانی معتبر، مهمترین اقداماتی هستند که روند واردات را امنتر و مطمئنتر میکنند.
سؤالات متداول
چطور تأمینکننده معتبر چینی پیدا کنیم؟
بررسی سابقه شرکت، درخواست ویدیو از کارخانه، بررسی گواهیها و گواهی بازرسی شخص ثالث، و مطالعه نظرات مشتریان از جمله روشهای معتبرسازی هستند.
چه مواردی باید در Proforma Invoice ذکر شود؟
نام و آدرس دقیق فروشنده، مشخصات کامل کالا، قیمت واحد و کل، شرایط حمل (Incoterms)، زمان تحویل، شرایط پرداخت و تعداد و واحد سفارش.
آیا پرداخت ۳۰٪ و ۷۰٪ روش مناسبی است؟
بله. معمولترین روش پرداخت مطمئن ۳۰٪ پیشپرداخت و ۷۰٪ پس از بازرسی و قبل از حمل است تا ریسک خریدار کاهش یابد.
آیا بازرسیهای شخص ثالث ضروری است؟
برای سفارشهای عمده و کالاهای با ارزش بالا، بله. بازرسیهای شخص ثالث مثل SGS یا Intertek تضمینکننده کیفیت و جلوگیریکننده از ریسک هستند.
نسخهٔ آماده برای انتشار در وردپرس — در صورت نیاز فایل HTML را برای شما بهصورت فایل مستقل نیز میسازم یا نسخهٔ وردپرس با بلوکهای از پیش آماده تولید میکنم.